Tại sao nên sử dụng bàn đạp Can/Clipless cho xe MTB? Bàn đạp Can/Clipless là gì?

Bài viết này dành cho những ai đã có kỹ năng sử dụng xe đạp và những người muốn nâng cao trình độ đạp xe của mình. Hãy cùng tìm hiểu về lý do vì sao bạn nên tập sử dụng bàn đạp can/clipless (có một số người còn gọi là bàn đạp cá)

Bàn đạp can/clipless là gì?

Bàn đạp can/clipless là một hế thống gồm 2 phần: Phần một là một bàn đạp nhỏ với cơ chế khóa lẫy (lò xo), và phần hai là một miếng chêm gắn vào mặt dưới giày đạp của bạn, được gọi là "Can" hoặc "Cleat". Những miếng can này sẽ khóa đôi giày bạn vào bàn đạp và tạo cho bạn một kết nối an toàn khi đạp xe.

Nguồn gốc của từ Can/Clipless.

Trước đây, chúng ta chỉ có loại bạn đạp có lưới bọc ngoài mũi chân (còn được gọi là straps). Bạn có thể hình dung nó giống như cái lồng bọc phần mũi chân để giúp chân bạn được đặt vào vị trí chính sác nhất khi đạp xe. Bàn đạp loại này không có chốt gắn vào giày nhưng chúng lại có tên tiếng anh là "Pedals with toe clips" vì thế, khi bàn đạp có chốt/can gắn vào giày được ra đời, thì người ta đặt cho nó một cái tên ngược lại gọi là "Clipless"

Mặc dù cách đặt tên ngược lại hoàn toàn so với tính năng, nhưng hãy mặc kệ nó và đi đến lợi ích mà bàn đạp can mang lại.

1. Truyền năng lượng tốt hơn.

Nổi bật nhất về lợi ích khi sử dụng bàn đạp clipless là người đạp xe sẽ gắn kết với bàn đạp tuyệt đối. So với bàn đạp phẳng thông thường thì chỉ có áp lực đạp là điều duy nhất giúp bàn chân bạn được giữ ở trên bàn đạp. Tức là, một mặt bàn chân phải dậm xuống để tạo lực di chuyển về phía trước, mặt khác bạn lại không sử dụng lực để nâng bàn đạp lên. Nói cách khác, hai chân của bạn đang dùng lực trai ngược nhau do đó sẽ không có sự hỗ trợ qua lại để giảm sức nặng.

Với bàn đạp can/clipless, chân của bạn không thể nào tự động văng khỏi bàn đạp, bạn có thể tự giải lao bằng cách hai chân bạn phối hợp nhịp nhàng để phân tán lực, mà năng lượng đạp xe không hề mất đi, vẫn duy trì đẩy chiếc xe về phía trước. Nhờ đó, bạn sẽ tập trung hơn vào việc điều khiển tay lái của mình.

2. Tăng hiệu suất tối đa.

Khi bạn sử dụng loại bàn đạp truyền thống, áp lực chỉ được tạo ra duy nhất ở mỗi vòng đạp, đó là lúc bạn đạp xuống. Trong khi đó, bàn đạp clipless sẽ tối đa hóa lực cho bạn tạo ra, bằng cách: Lực tạo ra không chỉ vào lúc bàn đạp hướng xuống, mà còn những lúc bạn quay vòng ra sau và nâng lên lại. Giai đoạn chân quay trong một vòng rất quan trọng vì lúc đó nó kết hợp với các cơ bắp tạo ra rất nhiều năng lượng. Trong khí một chân đạp vòng ra sau, thì một chân lại đạp về phía trước; tại mỗi đỉnh vòng đạp xe sẽ tạo ra 1 lực lớn sẵn sàng đạp tới đẩy xe về phía trước.

Tương tự như vậy, trong khi một chân đang đạp xuống, bạn có thể nâng chân kia lên; điều này làm tác động đến các cơ vùng thân và hông. Mặc dù nhóm cơ này không phải nhóm cơ mạnh nhất của bạn, nhưng tận dụng chúng sẽ giúp làm giảm bớt áp lực lên các cơ chân khi đạp. bạn không chỉ có thêm năng lượng, mà còn tránh tình trạng bị kiệt sức nhanh chóng nữa.

Đối với người mới bắt đầu, sử dụng loại bàn đạp clipless có thể tốn thời gian làm quen một chút; tuy nhiên, khi bạn quen với việc sử dụng loại bàn đạp này, bạn sẽ thấy rõ tốc độ đạp của bạn cải thiện hơn đáng kể.

Nhược điểm

Tuy nhiên, bàn đạp clipless cũng chưa chắc là hoàn hảo, nếu không biết dùng đúng cách.

Thỉnh thoảng, bàn đạp và giày của bạn có thể mất kết nối. Đặc biệt, khi đáng ở tốc độ cao, cẳng chân của bạn có thể phải hứng chịu vết thương nhỏ vì bị va chạm vào cạnh sắt bàn đạp. Ngoài ra, trong khi sử dụng bàn j có thẻ thấy hơi khó khăn khi muốn tách khỏi bàn đạp. Trừ khi bạn đã luyện tập đến mực thực hiện thao tác thuần thục với vận tốc ánh sáng, còn không thì bạn sẽ cảm thấy cần một ít thời gian để quen với việc thoát can.

Bàn đạp Can/Clipless có thể là trở ngại cho những người đạp xe ở thành phố đông đúc. Nhưng với người đi tour, MTB thì sẽ thoải mái hơn vì không phải dừng đột suất nhiều lần, nhưng bạn nhất định cần một khoảng thời gian để luyện tập, thực hành tháo lắp can cho dù bạn đang sử dụng bàn đạp CAN dễ thoát của chúng tôi. Lời khuyên cho bạn là hãy chọn một khu vực ít chướng ngại vật nhất có thể để tập luyện và đừng sử dụng để thi đấu khi bạn chưa có đủ sự tự tin.

Bên cạnh đó, hãy nhớ trang bị cho mình một đôi giày CAN tương thích nhất cho bàn đạp của bạn. Việc chuyển sang dùng bàn đạp can/clipless không phải chuyện nên làm ngay tức thời cho đến khi bạn hoàn toàn thoải mái trên chiếc xe đạp của mình. Đến lúc bạn tự tin cho cặp bàn đạp can/clipless, bạn sẽ ngạc nhiên ngay vì những lợi ích về mặt hiệu suất và tiện lợi mà chúng mang lại.

Tác giả: Brent Rose